zaterdag 14 februari 2015

Mango op Valentijnsdag #afrodisiacum #tryptofaan


Van de week had ik een paar takjes tijm nodig om een herstellende groentesoep met gort en kruiden te koken. De mooieogenman op de markt, stelt voor een heel bosje naast mijn bed neer te zetten. 'Dan komt die geur je tegemoet als je wakker wordt.' Ik vraag of het dan ook opwekkend werkt, waarop hij 'ja' zegt, maar laat doorschemeren dat hij dat niet weet. Ik val voor de kleine warmgele rijpe mango, die op de bon voor 'wilde mango' doorgaat. In India bestaan nog bossen met wilde soorten. Net als de dadelpalm zou de mangoboom lang geleden, mango 4000 jaar, in cultuur gebracht zijn. Eenmaal gecultiveerd, verwilderde de boom soms weer. Wat hierop wijst is dat ze veel langs stroompjes en paadjes in de jungle staan. Zaad zou op die plekken uit mensenhanden gevallen zijn. Dit plus de al eeuwenlange cultivatie maakt het lastig te bepalen waar de oorsprong ligt.  
Alphonse DeCandolle haalt Zuid Azië en de Indische Archipel in Zuid-Oost Azië aan, waartoe de Soenda-Eilanden en de Filipijnen behoren. De vele variëteiten in Sri Lanka, Noordoost India en de West Ghats plus het aantal oude (Sanskriet) namen zouden hier op wijzen.
Hwen T'sang, een Chinese reiziger, bezocht tussen 632 en 645 na Chr. het land van de Indus. Hij zou de mango als eerste aan de buitenwereld kenbaar hebben gemaakt. 'An-mo-lo' zou het fonetisch uitgesproken Sanskrietwoord 'amra' zijn. Er werd waardigheid en bewondering voor een object of persoon mee uitgedrukt.
Ook de prominente aanwezigheid van de vrucht in Hindoe- en Boeddhistische mythologie duidt op de ouderdom van het gewas. De mango zou de transformatie zijn van Prajapati, de Heer van de schepsels/wezens, beschermer van het leven en leider van de voortplanting. Takjes en bloemen worden gebruikt in religieuze ceremonies.
In een Indiaas verhaal is de dochter van de zon door een tovenares in een Lotusbloem veranderd. De koning wordt verliefd op de bloem, die vervolgens door de tovenares verbrand wordt. Uit de as groeit een mangoboom. De koning wordt verliefd op de bloesem en vruchten. Uit een rijpe op de grond gevallen vrucht, verrijst de dochter van de zon. De koning hervindt hiermee zijn lang verloren vrouw. Het inademen van de geur van de bloem zou helpen bij liefdesverdriet. De boom zou staat voor kracht en sterkte.
Het vruchtvlees laat ik mijn aangewaaide Valentijn en mezelf goed smaken in een kom home made kefir, bruine moscovado suiker en vanille. De vrucht bevat net als chocolade het aminozuur tryptofaan. Het is onderdeel in de keten van omzetting tot serotonine. Deze laatste heeft invloed op stemming, zelfvertrouwen, eetlust en seksuele activiteit. Het late frühlings Frühstück eenmaal in de buik, herinner ik me ineens dat ik hier in een ander verband eerder over geschreven heb. Ik zoek het document op mijn telefoon in Google drive en als ik de tekst selecteer, springt er een hartje op. Klopklop. Ondeugende I(C)T nerds toch.