donderdag 5 maart 2015

#rijstepap #milchreis #risgrynsgröt #arrozenleche


In de bus naar de sneeuw voor de skivakanties in Zwitserland verheugde ik me als basisscholier nog voor we de grens over waren al op de rijstepap met rode vruchtjes. Onderweg werd er in Duitsland bij een vaste Raststätte gestopt en speurde ik bij aankomst het lopend buffet af. Ik nam niks anders en schepte mijn kom zo vol mogelijk. 
 Krap 10 maanden oud was ik voor het eerst in Noorwegen. 
Mijn moeder ging er langlaufen en ik lag dik in de wol gepakt op een slee die ze voort trok. Een verklaring voor mijn hang naar winter en Scandinavië. 
Ik schijn toen al gesmuld te hebben van zo'n soort rijsttoetje. Of was het de rødgrød med fløde? Vermoedelijk allebei, aan mijn bolle wangen te zien.
In Antigua in Guatemala, waar ik direct na het Gymnasium een aantal maanden verbleef, waren de nachten koel en de dagen warm. 'S avonds op straat kocht ik graag een beker arrozenleche bij één van de eetstalletjes. Beide zaken werden streng afgeraden, maar deed ik toch. Het gevoel dat ik er woonde wekte vertrouwen. 
De jaren er na volgden hete vakanties in Barcelona, waar ik een ijssalon ontdekte waar ze arrozenleche-ijs schepten. Daar ging ik dan elke keer weer heen. "Is traditie" schreef ik onder een foto. 
Via Facebook kwam ik in contact met een van Waesberghe in België. Mijn oma, aangetrouwd van Waesberge, interesseerde zich voor de stamboom en had deze Vlaamse al eerder ontmoet. De lente na oma's dood togen we vanuit Dronten naar Gent en doken met haar in de archieven en familielijnen. Ik had duidelijk meer belangstelling voor haar Moestuin en vooral voor de pan rijstepap die ze gemaakt had. We kregen een portie en het het recept mee naar huis. Vooral room toevoegen was van belang voor de smaak en consistentie, werd me ingefluisterd. 
In Nederland was lang geen biologische witte dessertrijst te krijgen, dus die nam ik dan mee uit Köln. Tegenwoordig zijn de bio-winkels hier fatsoenlijker gesorteerd, zelfs de kant en klaar toetjes van onze buren zijn verkrijgbaar. Afgelopen najaar ging ik op een druilerige dag op nuchtere maag een partij koekjes bezorgen in Schiedam. Terug in Den Haag scoorde ik mijn ontbijt. Ik at het op een bankje in de stad en ging bijna ten onder aan de romigheid en smeuïgheid. Gister maakte ik het na, alleen dan warm. Aanvankelijk omdat ik vond dat dat restje milchreis in de kast maar eens op moest. Een restant verweesde gedroogde zure kersen van het Hofweb-bureau, dat ik aanvankelijk voor een clafoutis bestemd had, fristen op van een kookbad in water en ahornsiroop. Het geheel werd een hit. 

Rijstepap met kersen/pruimen in ahornsiroop met room
Ingrediënten voor 4 personen
150 gram dessertrijst
5 klontjes boter
700 ml melk
100 ml slagroom
200 gram gedroogde zure kersen of pruimen
1/4 theelepel kaneel 
100 ml ahornsiroop
50 gram (muscovado)bruine suiker

Rijst 
Doe de rijst met 300 ml water in een pan met dikke bodem. Breng met een snuf zout en een klont boter aan de kook. Laat 10 minuutjes zonder deksel op laag vuur staan, roer niet en let op dat het niet voortijdig droog kookt. Voeg indien nodig wat meer water toe. Als al het water is opgenomen, de melk toevoegen. Dit kan in 1 keer. Zelf doe ik het in drie keer door de pan op laag vuur zonder te roeren te laten staan en zodra de melk door de rijst is opgenomen een derde deel melk toe te voegen en weer aan de kook te laten komen. Met een spatel check ik een aantal keer de bodem of er genoeg vocht in de hele pan aanwezig is en het niet aankoekt. Na 20-30 minuten is de rijst gaar. Ik proef tussen door een paar korrels om dit te checken. Als de rijst gaar is 50 ml slagroom er door roeren en met de deksel op de pan alles nog 10 minuten laten nawellen. 

Kersen/Pruimen
Doe de kersen of pruimen in een pannetje met een klein laagje water en breng aan de kook. Aan de pruimen voeg ik kaneel toe. Ik laat de vruchtjes zo lang zonder deksel koken als de rijst opstaat, zodat ze lekker zacht en sappig worden en voeg steeds een beetje water toe als het drijgt droog te koken. Je moet wat vocht over houden voor de siroop. Als de rijst staat te wellen de ahornsiroop toevoegen en nog 5 minuutjes door laten koken. 

Serveren
Gebruik diepe borden. Doe op elk bord een aantal volle lepels rijst. Leg er een grote lepel kersen of pruimen op. Sprenkel wat siroop om de rijst en schenk voorzichtig wat scheutjes room op de siroop. Maak de rijst af met 3 kleine klontjes boter en besprenkel het met bruine suiker. 

EET SMAKELIJK!